عبرت اهل بصیرت (قرآن)از مصادیق عبرتپذیران که در آیات قرآن به آنها اشاره شده، اهل بصیرت هستند. ۱ - عبرت از کافران مدینهعبرتپذيرى اهل بصيرت از تخريب خانههاى کافران اهلكتاب مدينه: «هُوَ الَّذِي أَخْرَجَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ مِنْ دِيارِهِمْ لِأَوَّلِ الْحَشْرِ ما ظَنَنْتُمْ أَنْ يَخْرُجُوا وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ مانِعَتُهُمْ حُصُونُهُمْ مِنَ اللَّهِ فَأَتاهُمُ اللَّهُ مِنْ حَيْثُ لَمْ يَحْتَسِبُوا وَ قَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ يُخْرِبُونَ بُيُوتَهُمْ بِأَيْدِيهِمْ وَ أَيْدِي الْمُؤْمِنِينَ فَاعْتَبِرُوا يا أُولِي الْأَبْصارِ؛او كسى است كه كافران اهل کتاب را در نخستين برخورد با مسلمانان از خانههايشان بيرون راند. گمان نمىكرديد آنان بيرون روند، و خودشان نيز گمان مىكردند كه دژهاى محكمشان آنها را از عذاب الهی مانع مىشود؛ امّا خداوند از آن جا كه گمان نمىكردند به سراغشان آمد و در دلهايشان ترس و وحشت افكند، به گونهاى كه خانههاى خود را با دست خويش و با دست مؤمنان ويران مىكردند؛ پس عبرت بگيريد اى صاحبان بصيرت!» آيه، اشاره به پیمانشکنی بنىنضير و تبعید آنان ازجانب پیامبر اسلام صلیاللهعلیهوآله از مدينه دارد. ۲ - عبرت از بنینضیرعبرتپذيرى اهل بصيرت، از فرجام بنینضیر: «هُوَ الَّذِي أَخْرَجَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ مِنْ دِيارِهِمْ لِأَوَّلِ الْحَشْرِ ... فَاعْتَبِرُوا يا أُولِي الْأَبْصارِ؛او كسى است كه كافران اهل كتاب را در نخستين برخورد با مسلمانان از خانههايشان بيرون راند. ... پس عبرت بگيريد اى صاحبان بصيرت!» ۳ - عبرت ازگردش شب و روزعبرتپذيرى اهل بصيرت، از گردش شب و روز به فرمان خدا: «يُقَلِّبُ اللَّهُ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ إِنَّ فِي ذلِكَ لَعِبْرَةً لِأُولِي الْأَبْصارِ؛خداوند شب و روز را دگرگون و جابه جا مىكند؛ به يقين در اين عبرتى است براى صاحبان بصيرت.» ۴ - عبرت از جنگ بدرعبرتپذيرى اهل بصيرت از سرگذشت جنگ بدر با كمى سپاه مسلمانان و پیروزی آنها: «قَدْ كانَ لَكُمْ آيَةٌ فِي فِئَتَيْنِ الْتَقَتا فِئَةٌ تُقاتِلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ أُخْرى كافِرَةٌ يَرَوْنَهُمْ مِثْلَيْهِمْ رَأْيَ الْعَيْنِ وَ اللَّهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِهِ مَنْ يَشاءُ إِنَّ فِي ذلِكَ لَعِبْرَةً لِأُولِي الْأَبْصارِ؛ در دو گروهی که (در میدان جنگ بدر،) با هم رو به رو شدند، نشانه (و درس عبرتی) برای شما بود: یک گروه، در راه خدا نبرد میکرد؛ و جمع دیگری که کافر بود، (در راه شیطان و بت،) در حالی که آنها (گروه مؤمنان ) را با چشم خود، دو برابر آنچه بودند، میدیدند. (و این خود عاملی برای وحشت و شکست آنها شد.) و خداوند، هر کس را بخواهد (و شایسته بداند)، با یاری خود، تأیید میکند. در این، عبرتی است برای بینایان!» اين آيه مربوط به جنگ بدر است. ۵ - پانویس۶ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۰، ص۷۱، برگرفته از مقاله «عبرتپذیران (اهل بصیرت)». |